Sinds 1 februari 2022 is de wet over de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties (van 2 augustus 2002) verstrengd. Hierdoor kan de contractuele betalingstermijn voor facturen maximaal zestig dagen bedragen. Zonder contractuele bepaling blijft de maximale betalingstermijn dertig dagen.

Wet bestrijding betalingsachterstand wordt strenger

Volgens Ludo Theunissen van het Instituut voor Kredietmanagement vzw (IvKM) is de wet uiterst belangrijk. “Ze heeft tot doel de betalingstermijnen te regelen die contractueel worden vastgesteld in het kader van b2b-contracten. De wet zorgt voor een specifieke regeling voor de bescherming van de schuldeiser tegen de gevolgen van betalingsachterstand door een schuldenaar bij handelstransacties. De wetgever wil met deze wet kleinere economische actoren en ondernemingen met activiteiten die afhankelijk zijn van andere actoren beschermen en dit door contractuele vrijheden te beperken die voor hen nadelig kunnen zijn. Het onderscheid tussen grote en kleine ondernemingen met betrekking tot betalingstermijnen wordt eveneens weggewerkt.”

Betalingstermijnen

Het IvKM organiseerde eerder een webinar met Joost Peeters, advocaat bij Studio Legale. “In de huidige wetgeving kunnen ondernemingen betalingstermijnen overeenkomen”, zegt Joost Peeters. “Zonder contractuele bepaling geldt er een termijn van dertig dagen. Wanneer de schuldeiser een kmo is en de schuldenaar geen kmo is, kan er contractueel worden afgeweken tot een maximale betalingstermijn van zestig dagen. Wanneer zowel schuldeiser als schuldenaar grote ondernemingen zijn, kunnen ze een langere periode overeenkomen, zolang deze niet onbillijk wordt. Dat is nu een vaag begrip.”

De ondernemingen mogen daarnaast gebruikmaken van een controle- en verificatietermijn. Dit kan maximaal dertig dagen duren en valt buiten wettelijk voorziene betalingstermijnen. De betalingstermijn van dertig dagen kan vanaf 1 februari 2022 nog maximaal contractueel worden verlengd tot zestig dagen, ongeacht de grootte van de onderneming. “De controle- en verificatieperiode moet vanaf 1 februari 2022 ook deel uitmaken van deze betalingstermijn. Op die manier worden huidige achterpoortjes van de wetgeving gesloten”, zegt Joost Peeters. “De maximale betalingstermijn geldt in alle handelstransacties die door het Belgisch recht beheerst worden, ongeacht de grootte van de ondernemingen. Er komt eveneens een verbod om contractuele afspraken te maken over de ontvangstdatum van de factuur. De betalingstermijn zal beginnen lopen vanaf de ontvangst van de factuur. De schuldenaar moet op uiterlijk het moment van ontvangst van de goederen en diensten de noodzakelijke informatie bezorgd hebben zodat de leverancier de factuur kan opstellen.”

Kleine ondernemingen

Volgens Joost Peeters zal de nieuwe wetgeving de veel te lange betalingstermijnen aan banden leggen “Er moet niet meer gediscussieerd worden over langere termijnen”, zegt Peeters. “Zeker voor kleine spelers die weinig invloed kunnen laten gelden in onderhandelingen, is het goed dat de contractuele betalingstermijn maximum zestig dagen kan bedragen. De grote bedrijven zullen niet meer macht kunnen uitoefenen. Sommige bedrijven verschaften zichzelf gratis kredieten door later te betalen. Dat is gevaarlijk, want zo kunnen er ook slachtoffers vallen. Het zal een grote impact hebben als ze hun gratis krediet verschuiven van pakweg honderdtwintig dagen naar zestig dagen. Ondernemingen moeten zich voorbereiden dat ze sneller moeten betalen.”

Excessen verdwijnen

Ook op Europees vlak gelden bijna dezelfde regels. Er is een Europese richtlijn die in alle landen geïmplementeerd is, zij het niet in alle landen even streng. “De vastgestelde betalingsafspraken en termijnen zullen zich moeten schikken naar de wetgeving”, zegt Ludo Theunissen. “Excessen die we nu bij sommige bedrijven terugvinden, zullen verdwijnen. De overdreven lange betalingstermijn waarmee sommige ondernemingen werken, vertrekkende vanuit hun machtspositie, moet ingeperkt worden. De huidige Wet Betalingsachterstand slaagde er onvoldoende in om het betaalbedrag tussen ondernemingen te verbeteren. We sluiten de achterpoortjes om de wet te omzeilen.”

Theunissen benadrukt dat ook de overheid tijdig zal moeten betalen. “Overheidsdiensten moeten verwijlinteresten toekennen als ze te laat betalen. Dat is die fameuze acht procent, wat voor bedrijven een interessante financiering is. Maar het wordt niet bij alle overheidsdiensten correct toegepast.”

Theunissen stelt zich de vraag of er op een of andere manier toch geen compensatie gezocht zal worden. “Het kan zijn dat bepaalde bedrijven door de nieuwe wetgeving wel zullen heronderhandelen over de prijzen of speciale kortingen, omdat ze sneller moeten betalen. Er zijn signalen dat dit in Frankrijk gebeurd is. Al denk ik dat dit in veel relaties tussen klanten en leveranciers niet ingrijpend zal veranderen.”

Incassodossiers

Als er na dertig dagen (maximum zestig indien contractueel overeengekomen) niet betaald is, kan een invorderingsprocedure opgestart worden. Vanaf dan beginnen de intresten en schadevergoedingen te lopen. “Van rechtswege, als er niets afgesproken is, begint de intrestvoet van betalingsachterstand te lopen”, zegt Peeters. “Daarnaast kun je veertig euro invorderingskost erbij rekenen. De praktijk zal uitwijzen of ze bij een vaste handelsrelatie meteen zullen durven invorderen. Het is niet altijd evident.” Volgens Theunissen spelen er wel commerciële belangen mee als je een invorderingstraject wil installeren. “Bij een procedure krijg je waarschijnlijk wel je geld, maar wordt je klant een ex-klant. De kredietmanager speelt hierbij een belangrijke rol in de klantenrelatie.” Volgens Peeters is het ook belangrijk om goede algemene voorwaarden te hebben. “Ga na of ze niet conflicteren. Als we merken dat ze niet in overeenstemming zijn met de wet, zullen we ze signaleren aan onze klanten. Zo kunnen we deze conform maken.” Theunissen benadrukt dat er nog altijd een subtiel verschil is tussen de betalingstermijn die overeengekomen is en in de algemene voorwaarden staat en die maximum zestig dagen bedraagt en de werkelijke betalingstermijnen die gebruikt worden. “Als je geen voorwaarden hanteert, bedraagt de betalingstermijn dertig dagen.”

Bron: FDMagazine