In 2019 waren er meer dan 1 miljoen kleine en middelgrote ondernemingen actief in België, een groei met meer dan 3 % ten opzichte van het voorgaande jaar. Dat blijkt uit de gegevens die de FOD Economie in zijn nieuwe rubriek “Kmo’s en zelfstandigen in cijfers” publiceert.
De FOD Economie publiceert cijfers over de kmo’s en zelfstandigen in België. Voordien waren die cijfers opgenomen in de Boordtabel van de kmo’s en zelfstandige ondernemers, maar nu zijn ze uitsluitend in digitale vorm te vinden op de website van de FOD Economie. Ze zijn opgedeeld onder vijf hoofdthema’s: demografie van kmo’s, faillissementen, tewerkstelling, digitalisering en zelfstandigen.
De nieuwe boordtabel wordt nu elk kwartaal geüpdatet van zodra er nieuwe gegevens beschikbaar zijn (vroeger was dit jaarlijks). De tabel bevat ook meer gegevens, is interactiever en gebruiksvriendelijker.
Dit nieuwe systeem maakt het mogelijk om de evolutie van de demografie van kmo’s en zelfstandigen in ons land optimaal te volgen en onze actie aan te passen aan de vastgestelde trends. Het instrument lijkt me des te nuttiger na dit zeer bijzondere jaar: door de toestand van de kmo’s en de zelfstandigen in 2020 en de komende jaren nauwlettend te monitoren, kunnen we de impact van de Covid-19-pandemie beter meten, zowel op de middellange als op de lange termijn.
David Clarinval – Minister van Zelfstandigen en Kmo’s
Stijging van het aantal kmo’s
Eind 2019 telde België 1.009.018 actieve, btw-plichtige kmo’s. Dit is een stijging van 3,5 % ten opzichte van het vorige jaar. De kmo’s zonder werknemers groeiden het sterkst met een stijging van 4 % vergeleken met 2018.
De kmo-dichtheid in België lag iets hoger dan het gemiddelde van de Europese Unie in 2018 (64 kmo’s per 1.000 inwoners in België tegenover 58 voor de Europese Unie).
De belangrijkste sectoren in termen van kmo-aantal waren gespecialiseerde wetenschappelijke en technische activiteiten (19,3 %), handel (17,9 %) en bouw (13,6 %). De handelssector groeide minder dan de andere twee sectoren, namelijk respectievelijk +4,3 %, +0,6 % en +4,2 % tussen 2018 en 2019.
Maar ook meer faillissementen
In 2019 gingen 10.596 kmo’s over de kop. Dat is een toename met 7,3 % ten opzichte van het voorgaande jaar. 2019 wordt dus het derde jaar met de meeste failliete kmo’s sinds 2009. Bovendien gingen in 2019 18.644 banen verloren bij kmo’s, een stijging van meer dan 8 % ten opzichte van 2018. Dat nam echter niet weg dat het aantal jobs in kmo’s met 2 % steeg. Zij waren goed voor 1.655.234 banen op 31 december 2019, ofwel 55 % van alle banen in België.
Digitalisering: een uitdaging voor kleine ondernemingen
De aanwezigheid van kmo’s op het internet hangt af van de grootte van het bedrijf.
In 2019 had 94,1 % van de middelgrote ondernemingen (tussen 50 en 250 werknemers) een website maar slechts 27,7 % van hen beschikte over een site voor onlinebestellingen of reservaties. Die cijfers waren veel lager voor micro-ondernemingen (tussen 2 en 10 werknemers) aangezien slechts 61,1 % van hen een website had en maar 17,2 % bestellingen of reservaties via het internet kon aanbieden.
Aantal zelfstandigen en zelfstandige helpers in opmars
Eind 2019 bedroeg het aantal zelfstandigen en zelfstandige helpers 1.145.015. Dit is een stijging van 2,1 % ten opzichte van het jaar ervoor. De sectoren met het hoogste aantal zelfstandigen en zelfstandige helpers waren de vrije beroepen, de handel en de industrie. Die sectoren waren goed voor respectievelijk 31,4 %, 28,8 % en 23,1 % van de zelfstandigen.
Wat het aantal zelfstandigen per 1.000 inwoners betreft, stond België eind 2019 op de 15e plaats onder de EU-28-landen, met 75,9 zelfstandigen per 1.000 inwoners. Bijna twee derde (65,3 %) van de zelfstandigen was op 31 december 2019 bij sociale verzekeringsfondsen aangesloten als hoofdactiviteit, tegenover een kwart (24,6 %) als aanvullende activiteit. De overige 10 procent was actief na pensionering. De meeste zelfstandigen zijn 35 tot 49 jaar (36,8 %) en 50 tot 64 jaar (32,5 %). Twee derde van hen (65 %) is mannelijk.
Eind 2019 leverden de zelfstandigen samen voor 4,489 miljard euro aan sociale zekerheidsbijdragen, wat neerkomt op een stijging van 2,1 % vergeleken met 2018.
Bron: FOD Economie
