Europa moedigt lidstaten aan om de publicatieplicht van jaarrekeningen af te schaffen voor kleine ondernemingen met als argument: administratieve vereenvoudiging.
Onder luid applaus van Duitsland, moedigt Europa lidstaten aan om de publicatieplicht van jaarrekeningen af te schaffen voor kleine ondernemingen. Haar belangrijkste argument? Administratieve vereenvoudiging. Maar dat discours houdt geen steek. Jaarrekeningen zijn van groot belang voor zowel maatschappij als bedrijf.
Europa telt een grote verscheidenheid aan systemen als het gaat om de publicatie van jaarrekeningen. Zo publiceren in België ruim 350.000 bedrijven elk jaar een jaarrekening, terwijl dat er in Duitsland amper 10.000 zijn. De Duitse visie, dat deze zware administratieve taak vooral een zaak is voor beursgenoteerde bedrijven en dat kleine bedrijven hiervan gespaard moeten blijven, won de afgelopen jaren sterk aan belang.
De afschaffing van de publicatieplicht van de jaarrekening voor zogenaamde micro-entiteiten werd voor het eerst op tafel gelegd in 2006. Het was eens onderdeel van het plan van de Europese Commissie om de administratieve lasten bij bedrijven te verminderen. Sinds 26 juni 2013 is de nieuwe richtlijn ook daadwerkelijk een feit. Ze moedigt lidstaten aan voor micro-, kleine, middelgrote en grote ondernemingen verschillende regelingen te voorzien. Achterliggende filosofie? De financiële rapportering voor kleine bedrijven versoepelen om hun administratieve last te verlichten.
Ondertussen wordt er ook in België gewerkt aan een wet om de jaarrekeningrichtlijn naar Belgisch recht om te zetten. Maar voor we de publicatieplicht begraven, zouden we beter even stilstaan bij het belang van die jaarrekeningen.
Transparantie
Eenmanszaken moeten geen jaarrekeningen neerleggen, maar vennootschappen wel. Waarom is dat eigenlijk? Het verschil zit hem in de aansprakelijkheid. Wie een eenmanszaak opricht, blijft volledig verantwoordelijk voor zijn zakelijke actviteiten. Bij een bvba wordt die verantwoordelijkheid, als bescherming van de zaakvoerders, voor een deel afgewenteld op de maatschappij. Daartegenover staat dat het bedrijf verantwoording moet afleggen voor die maatschappij, in de vorm van een transparante jaarrekening.
Toegegeven, de nieuwe richtlijn stelt dat kleine bedrijven nog steeds de balansinformatie moeten indienen bij ‘de bevoegde autoriteiten’. Maar die informatie is veel beperkter dan de klassieke jaarrekening en het is helemaal niet duidelijk of die balansinformatie dan wel toegankelijk is voor derden. Van transparantie is met andere woorden niet veel sprake meer.
Vals argument
Maar we verlichten toch de administratieve last van bedrijven? Nee, dat klopt helemaal niet. Een correcte jaarrekening opstellen kost inderdaad geld, tijd en moeite. Maar velen vergeten de waarde van het format. Juist omwille van de uitgebreide publicatieplicht, wordt een jaarrekening in ons land unaniem aanvaard als bewijs van goed ondernemerschap, kredietwaardigheid of groeimogelijkheden.
Een lening afsluiten bij de bank? Uw jaarrekening zal u verder helpen. Betere voorwaarden onderhandelen met uw leverancier? Ook hier komt een jaarrekening van pas. In Duitsland, waar er een veel soepelere publicatieplicht geldt, vraagt iedere stakeholder zijn eigen document. En dat zorgt ironisch genoeg voor een verhoging van de administratieve druk op kleine bedrijven.
Inzicht in financiën
Veel bedrijfsleiders, vooral in kleine ondernemingen, hanteren een blind vertrouwen in hun boekhouder. Als een gevolg daarvan, hebben ze relatief weinig inzicht in de financiële situatie van hun bedrijf. Kennis van dagelijkse kosten, inkomsten, noodzakelijke investeringen en betaalgedrag (van klanten) zijn nochtans essentieel om een onderneming goed te besturen. En niet elke boekhouder ziet het als zijn kerntaak om een bedrijfsleider te waarschuwen als een bedrijf afglijdt, waardoor alarmerende signalen vaak te laat worden opgemerkt. Een uitgebreide en correct opgemaakte jaarrekening biedt ondernemers inzicht over de financiële gezondheid van hun onderneming.
Voor partijen die belang hebben bij een financieel gezond bedrijf, maar zelf geen deel uitmaken van het bedrijf, is een jaarrekening bovendien de basis voor vertrouwen. Als een (klein) bedrijf minder of niet meer publiceert, is het plots een pak minder transparant. En dat kan gevolgen hebben voor de relatie met leveranciers, banken, klanten of verzekeraars. Zo heeft onderzoek al uitgewezen dat bedrijven die uitgebreid publiceren veel vlotter toegang krijgen tot krediet dan bedrijven die dit niet doen.
Belangrijke keuze
We evolueren naar een wetgeving met een mildere vorm van publicatieplicht, die trend is – jammer genoeg – niet meer te stoppen. Een jaarrekening publiceren, wordt een keuze. Vandaag zien we dat kleine bedrijven die keuze niet bewust of doordacht maken. Veel ondernemers laten de beslissing aan hun boekhouder, zonder er zelfs maar over te praten of te discussiëren.
Dit is een gevaarlijke evolutie. Niet publiceren leidt immers automatisch tot wantrouwen bij zowel zakenpartners als de maatschappij. Daardoor spelen ondernemers, zij het onbewust, met de toekomst van hun bedrijf. Het is immers niet omdat u momenteel geen krediet nodig hebt van uw leveranciers, dat dit niet plots kan veranderen. U kunt altijd in de problemen komen, ook door externe factoren, en dan zijn transparantie en vertrouwen essentieel om de nodige hulp te krijgen.
Bron: Graydon Blog
