Twee keer per jaar ondervraagt het VBO zijn sectorfederaties om de economische temperatuur op te meten. Op basis van dit onderzoek wordt er een balans opgemaakt van de Belgische situatie en van de vooruitzichten voor het komende halfjaar. Daaruit blijkt dat meer sectoren (53% in plaats van 33% een half jaar geleden) een toename van de economische activiteit verwachten en meer sectoren (40% versus 10%) van plan zijn om aan te werven. In die context verwacht het VBO dat de economische groei in België zal versnellen tot 2% in 2018.
Economische activiteit
60% van onze sectoren schat het huidige productieniveau hoger in dan 6 maanden geleden en 30% houdt het op een status quo. Voor de komende 6 maanden zijn de vooruitzichten positief: 53% van onze sectoren gaat uit van een stijging, 47% van een gelijk niveau en geen enkele sector verwacht een daling.
Opmerkelijk is dat ook onze sterk op export gerichte industriële sectoren erg optimistisch zijn. Dat is niet alleen te wijten aan de verbeterde economische conjunctuur in Europa, maar ook aan het gedeeltelijke herstel van de kostencompetitiviteit dat zich in de voorbije jaren onder impuls van enkele belangrijke regeringsmaatregelen (indexsprong, taxshift, loonmatiging) heeft voorgedaan. Daarnaast is ook de bouwsector optimistisch door het vooruitzicht op enkele grote infrastructuurprojecten en de traditionele lokale investeringsdynamiek in de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen.
Investeringen
Onze analyse bevestigt ook dat de bedrijfsinvesteringen een dynamische groeimotor zullen blijven. De helft van onze sectoren denkt dat de investeringsdynamiek in de komende zes maanden op het huidige hoge peil zal blijven en 35% denkt dat die nog verder zal versterken. Bij de 15% sectoren die denken minder te zullen investeren, gaat het vooral om sectoren waarbij één of meerdere grote investeringsprojecten net achter de rug zijn.
Voor de meeste sectoren, maar liefst 80%, blijft innovatie het voornaamste investeringsmotief. 60% acht vervangings- en rationaliseringsinvesteringen belangrijk, terwijl maar iets minder dan 30% van de sectoren investeert met het oog op capaciteitsuitbreiding van de bestaande productielijnen.
Werkgelegenheid
De vraag naar arbeidskrachten in de privésector is in de voorbije kwartalen fors gestegen en zal gunstig blijven evolueren. Terwijl in mei nog 10% van de bevraagde sectoren uitging van een stijging van de tewerkstelling, is dat in november 40%. Het gaat dan over de interimsector, ICT, bouw, glas, ontginning, assemblage van wagens, trucks en onderdelen daarvan, machinebouw en de productie van hoogtechnologische materialen. Enkel de bank- en de energiesector verwachten een verdere daling van de werkgelegenheid.
In deze context, en gezien de daling van de werkloosheid in de voorbije jaren, beginnen bepaalde kraptes op de arbeidsmarkt zich al te laten voelen. Driekwart van de bevraagde sectoren verwacht in de komende zes maanden moeilijkheden om bepaalde profielen te vinden, en 20% zelfs voor de meeste profielen. Deze mismatch op de arbeidsmarkt kan een opwaartse druk op de lonen zetten. Om de knelpunteconomie terug te dringen, zal één enkele maatregel niet volstaan. We moeten werken op meerdere assen, met een gezamenlijke inspanning en verantwoordelijkheid van beleidsmakers, werkgevers, onderwijs en de werkzoekenden zelf.
Economische groei
Het VBO verwacht dat de groei in het eerste halfjaar van 2018 verder zal versnellen. Naar het einde van het jaar toe zullen een verdere veralgemening van de arbeidsmarktkraptes en de naderende brexit-datum mogelijk wat beginnen wegen op de economische dynamiek. Jaargemiddeld is een economische groei van 2% in 2018 mogelijk en waarschijnlijk, en dit onder impuls van een aantrekkende consumptievraag, meer publieke investeringen en een aanhoudende sterke groei van de bedrijfsinvesteringen.
Pieter Timmermans, gedelegeerd bestuurder van het VBO: ‘Onze economische resultaten mogen gezien worden. Ondernemingen hebben woord gehouden en jobs gecreëerd en zullen dit volgens onze enquête in het komende jaar blijven doen, als ze natuurlijk de juiste mensen vinden. Dit zal niet evident zijn, want onder invloed van de vergrijzing zullen in de komende jaren honderdduizenden personen moeten worden vervangen. Naast het vinden van een oplossing voor de knelpunteconomie moet het investeringspact verder uitgerold worden en hopelijk kunnen we eind 2018 een IPA afsluiten op basis van de hervormde loonnormwet. Dit is dan ook mijn oproep aan ons beleid: maak er geen lange campagne van tot aan de parlementsverkiezingen van 2019, maar concentreer jullie zo lang mogelijk op het verder aanpakken van belangrijke sociaaleconomische problemen (stroeve arbeidsmarkt met belangrijke mismatch, gebrekkige mobiliteit, loonkosten- en fiscale handicaps) die al lange tijd om een oplossing vragen.’
Een link naar onze analyse en naar onze presentatie
Bron: VBO
