In de maand maart werd over 648 ondernemingen het faillissement uitgesproken: in vergelijking met de maand maart verleden jaar een daling met -34,0%. Over het eerste kwartaal van dit jaar noteren we zo 1.647 faillissementsvonnissen. In vergelijking met dezelfde periode verleden jaar betekent dat een daling met -44,3%. De sterke daling van het aantal faillissementen die we meten sinds april 2020 wordt dus verder gezet.
Met betrekking tot het eerste trimester noteren we het laagste aantal faillissementen sinds de aanvang van het huidige millennium.
De trend zet zich door in quasi alle sectoren. Zo bijvoorbeeld zien we in de nochtans zwaar getroffen horecasector een daling van het aantal faillissementen met -56,3%. Binnen de sector van de garagehouders noteren zelfs een daling met -63,9%.
Wel zien we andere belangrijke verhoudingsverschuivingen. Zo is de tendens die wij alle enkele jaren waarnemen waarbij steeds oudere bedrijven over de kop gaan duidelijk versterkt. Afgelopen trimester was 14,3% van de failliete ondernemingen ouder dan 25 jaar, tegen 11% in dezelfde periode verleden jaar. Binnen Het Brusselse gewest steeg dit zelfs van 9,3% naar 19,6%. Ook zien we beduidend grotere bedrijven die er het bijltje bij neerleggen. Dit uit zich onder meer in het gegroeide aandeel van het aantal NV’s.
Het aantal jobs dat als direct gevolg van het faillissement op de tocht kwamen daalde naar 4.207 Voltijdse equivalenten: een daling met -29,8%.
Economische werkelijkheid
Het bijna surrealistisch laag faillissementscijfer van het afgelopen kwartaal weerspiegelt op geen enkele wijze de economische realiteit. Inderdaad wijzen zowel de metingen op basis van enquêtes, recent nog gepubliceerd door de Nationale Bank van België, als de Graydon metingen op basis van gedetailleerde data die tweewekelijks weergeven hoe de omzetten in elke sector (tot op detail niveau van de NACE-code op 5 digits) evolueren, erop dat vele sectoren nog steeds te kampen hebben met belangrijke omzetdalingen. Dit gaat beduidend verder dan de typische en veelgenoemde sectoren zoals de horeca en de evenementensector of de sectoren die betrokken zijn in die specifieke logistieke ketens.
In een normale economische situatie die evolueert tussen hoog en laag conjunctuur nemen we binnen het bedrijvenlandschap om en bij de 5% bedrijven waar die kenmerken tonen van bedrijven in zware moeilijkheden. Op 12 maart 2020 maten we 4,7% bedrijven in zware moeilijkheden.
Onze impactmodellen tonen op dit ogenblik aan dat daarbovenop om en bij de 20% ondernemingen hun bedrijfsreserves totaal hebben opgesoupeerd als gevolg van de huidige sanitaire crisis. Ook deze bedrijven verkeren, ondanks de uitgebreide steunmaatregelen die wel degelijk heel wat bedrijven verder helpen, op dit ogenblik in zware moeilijkheden.
Over het jaar 2020 noteerden we reeds een daling van het aantal faillissementen met ruim 30%. De huidige cijfers met betrekking tot het eerste kwartaal tonen een verderzetting van die trend. Dit is duidelijk te verklaren door:
- De vaststelling dat naast de twee periodes van wettelijk moratorium op faillissementen (de laatste eindigde per 31 januari ll.) er nog steeds een feitelijk moratorium bestaat. Inderdaad dagvaarden verschillende overheidsinstanties, waaronder BTW, fiscus en sociale zekerheid, niet of nauwelijks ter faling. Traditioneel staan deze instanties nochtans in voor een belangrijk deel van de dagvaardingen ter zake.
- Ook banken en vele leveranciers zijn op dit ogenblik bijzonder reticent om ter faling te dagvaarden.
- De uitgebreide reeks steunmaatregelen door diverse overheden bieden op dit ogenblik soelaas aan zowel ondernemingen die reeds voor de crisis in zware moeilijkheden verkeerden als die bedrijven die door de crisis zelf door hun reserves zitten. We stellen hierbij vast dat hierbij ruim 20% van de ondernemingen die voor de crisis in zwaar weer verkeerden er nu, dank zij die steunmaatregelen, er beter voor staan.
Faillissementen per gewest
De trend blijft aanwezig in de drie gewesten en over alle provincies. Over het eerste trimester daalt het aantal faillissementen binnen het Vlaamse gewest met -43,4%; in Wallonië met -35,4% en binnen het Brusselse gewest met -58,8%.
Download hier de volledige studie met de faillissementscijfers
Bron: Graydon