De invloed van de coronacrisis op de online uitgaven van Belgen was in het eerste kwartaal van 2020 duidelijk merkbaar. Dat blijkt uit de eerste kwartaalcijfers van de BeCommerce Market Monitor, het marktonderzoek dat uitgevoerd wordt door GfK in opdracht van BeCommerce en met de steun van PostNL en de Nationale Loterij. Het totale aantal online uitgaven daalde dan ook met 8% naar 2,7 miljard euro. Opvallend: Vlaanderen werd veel zwaarder getroffen dan Wallonië en Brussel. Dat de sector in het geheel harde klappen kreeg, is volledig te wijten aan de online dienstensector zoals de reis- en evenementensector die compleet is stilgevallen. De aankoop van producten steeg daarentegen met bijna een vijfde.

E-commerce scoort 15% lager dan verwacht door coronacrisis

Voor het eerst sinds de start van de Market Monitor-metingen is er een daling in de online uitgaven van de Belgen. Waar er de afgelopen jaren steevast een groei was van ongeveer 7% per jaar, gaat het nu om een daling van 8% ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar, een daling van 235 miljoen euro en meteen ook de eerste daling die de Market Monitor waarneemt. Daarmee scoort de sector 15% lager dan verwacht. De Belg kocht in het eerste kwartaal van 2020 nog ter waarde van 2,7 miljard euro.

Nochtans vonden veel meer consumenten hun weg naar het online shoppen: met 7,5 miljoen online shoppers dit kwartaal is er opnieuw een stijging van 2% in vergelijking met het eerste kwartaal van 2019, wat zich vertaalt in 117 duizend consumenten die voor het eerst e-commerce ontdekken. De bevraging leert dat 4 op de 10 consumenten meer online gewinkeld hebben, wat ook merkbaar is in het totale aantal online aankopen, dat steeg tot 28 miljoen. Bovendien is 10% van de consumenten nu reeds overtuigd dat hij/zij nog meer zal online shoppen na de coronacrisis. De nieuwe consument heeft een vrouwelijk en Vlaams profiel met een leeftijd tussen 34 en 44 jaar.

Coronacrisis treft Vlaanderen zwaarder dan in Wallonië en Brussel

De impact van de corona crisis op online handel blijkt ook veel groter in Vlaanderen dan Wallonië en Brussel. Waar de uitgaven in Vlaanderen met 197 miljoen euro zijn gedaald (-10%), is die daling in Wallonië en Brussel veel lager met 39 miljoen euro (-4%). Voornamelijk in de reis- en evenementensector is het verschil duidelijk merkbaar. De aankopen van reizen online zijn in Nederlandstalig België maar liefst gehalveerd, terwijl dit in Franstalig België slechts voor een kwart geldt.

Sofie Geeroms, Managing Director van BeCommerce, ziet daar een belangrijke verklaring voor: “Vlaanderen is veel meer exportgericht dan Wallonië en in die zin ook veel vatbaarder voor internationale trends: de coronacrisis was in januari al in alle hevigheid aan het woeden in China en dat heeft zich op dat moment sneller in Vlaanderen gemanifesteerd dan in het zuiden van het land.”

Online aankoop van producten gestegen met 18%

Wanneer we de totaalcijfers van de Market Monitor opsplitsen in producten en diensten, zien we dat de aankoop van producten het goed heeft gedaan tijdens de coronacrisis. In het eerste kwartaal van 2020 gebeurden 13% van het totale aantal uitgaven – online en offline – aan producten online. De online uitgaven aan producten groeiden bovendien met 227 miljoen euro (18% tot 1,50 miljard euro (1,27 miljard euro Q1 2019). Opvallend is dat niet de “Media & Entertainment”-categorie met headphones en tweede schermen de grootste winnaar is in de coronacrisis, maar wel de categorie “Home & Garden”. Die groeide met 59 miljoen euro (68%) aan online uitgaven in het eerste kwartaal van 2020: al groeide de categorie enkel in Vlaanderen (+127%), in Wallonië en Brussel slonk ze licht (-4%).

“Waar de consument vroeger kleinere producten – zoals verf en geurkaarsen – online kocht, is nu alle schroom weggevallen voor de online aankoop en levering aan huis van grotere ‘Home & Garden’-stukken zoals tuinmeubels, barbeques en parasols. We verwachten dat de consument hier in de toekomst gebruik van zal blijven maken nu hij het gemak van aan huis levering ontdekt heeft”, ziet Sofie Geeroms. “Ook de groei van de categorie ‘Media & Entertainment’ met 10% is een gevolg van de lockdown en thuiswerken. In tegenstelling tot ‘Home & Garden’ verwachten we echter dat deze trend terug zal dalen en niet structureel zal blijven.”

Reis- en evenementen sector valt online stil door coronacrisis

De coronacrisis hakt er zwaar in voor de diensten online. Uit de Market Monitor blijkt dat er een daling van maar liefst 28 procentpunten is ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Waar de reis- en evenementensector normaal gezien de sterkste sector is online – die ook historisch mee de groei van e-commerce bepaalden -, zakken deze sectoren nu ineen met een daling van 43% in online uitgaven voor ‘vliegtuigtickets en accommodatie (niet in pakket)’ en 20% voor pakketreizen. Ook tickets voor attracties en events zoals concerten, bioscoop en dierentuinen merken een daling van maar liefst een vierde ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

“Voor deze sectoren begon de coronacrisis niet met de start van de lockdown op 13 maart, maar al lang daarvoor”, ziet Sofie Geeroms. “Reizen, onder andere naar Azië en Italië, werden al geannuleerd in januari en februari toen de coronacrisis daar eerder begon dan bij ons. We zijn echter ook optimistisch naar de toekomst toe voor deze sectoren: de consument zit in de driver’s seat en zal van zodra het mogelijk is snel zijn normale leven willen hervatten. Zo bleek uit onderzoek ook al dat de helft van de consumenten toch nog deze zomer op reis wilt. We geloven bovendien dat op relatief korte termijn de e-commercesector in België door de crisis in een hogere versnelling zal schakelen omdat meer sectoren werden ontdekt door meer consumenten.”

Bron: Creditexpo.be