Hoe is het afgelopen jaar eigenlijk geweest? Iedereen maakt voor zichzelf wel eens een stand van zaken op.
Zo bleek 2016 een goed jaar te zijn voor het Belgische bedrijvenlandschap. Nooit eerder telde ons land zo veel nieuwe bedrijven. Een stijging met maar liefst 8,73% ten opzichte van 2015, de sterkste groei sinds 2010. Na vier verschrikkelijke jaren, stijgt het aandeel van het aantal nieuwe vennootschappen opnieuw in het totale starterslandschap. We meten met +15,17% nieuwe vennootschappen de belangrijkste toename van de afgelopen 10 jaar.
In die zin is 2016 een keerpunt. Meer dan ooit hebben mensen de stap naar een eigen zaak gezet. Meer dan ooit wordt, zo kan men vermoeden, potentieel voor de toekomst gecreëerd. Nieuwe bedrijfsleiders organiseren hun eigen werkgelegenheid, maar hier liggen ook nieuwe groeikansen, nieuwe werkgelegenheid, … En toch moeten we een aantal evoluties nauwlettend opvolgen.
Zetel in het buitenland
Zo is er de exponentiële groei van het aantal nieuw opgerichte bedrijven met zetel in het buitenland. Zaken dus die hun feitelijke activiteit hier uitoefenen, maar waarvan de administratieve zetel van bij het begin wordt uitgevlagd. Met een toename van maar liefst 67,28% zien we in 2016 een ongekend aantal nieuwe vennootschappen met die kenmerken. Bijna één derde van het groeiend aantal Belgische starters wordt verklaard door de toename van het aantal startende bedrijven met zetel in het buitenland.
Het is zeer de vraag of de op stapel staande fundamentele hervorming van de vennootschapswet deze evolutie een halt kan toeroepen. Meer buitenlanders zullen immers overwegen een zaak in ons land op te starten als er geen kapitaalvereiste meer is voor besloten vennootschappen. De omgekeerde beweging lijkt mij eerder het gevolg van fiscale en administratieve overwegingen.
Activiteiten van de nieuwe ondernemingen?
Het grootste aantal starters bevindt zich binnen het domein van de medische beroepen. Ongetwijfeld een gevolg van de sterke verzelfstandiging van de paramedici, maar ook de vereniging van huisartsen en specialisten in gezamenlijke praktijken.
Op de tweede plaats vinden we de adviesbureaus of consultants. Ze ondersteunen andere bedrijven vaak bij verdere innovatie.
Procentueel zien we de grootste stijging binnen de transportsector en dan vooral koeriersbedrijven. Kleine zelfstandigen die voor rekening rijden van een exploderende markt van internet gerelateerde pakjesdiensten. De vraag is enkel hoe lang dit zal blijven duren.
Nettogroei
Dit jaar voegen we ook een nieuw hoofdstuk toe aan deze startersatlas. Naast startende ondernemingen zetten ook elk jaar heel wat bedrijven hun activiteiten stop. In 2016 waren dat er 65.843. Na een vergelijking met het aantal starters komen we zo tot een nettogroei van 23.934 bedrijven in België in 2016.
Zetten we dit af tegen de totale bedrijvenpopulatie bij het begin van het jaar, dan bedroeg die nettogroei in 2016 2,1%. Dit is beduidend meer dan tijdens de periode 2012, 2013 én 2015, maar lager dan in 2014 en zeker onder de waarden die we zagen in 2007 en 2008. De crisis is dus misschien voorbij, maar zeker nog niet verteerd.
Op vlak van nettogroei vinden we ook hier de sectoren ‘banken en holdings’ alsook de ‘medische beroepen’ terug. Vooral binnen de sector van de ‘eet-en drinkgelegenheden’ was er duidelijk een afname. We noteerden namelijk 320 zaken minder dan het jaar voordien. Deze wordt onmiddellijk gevolgd door de agro-industrie waar we 307 bedrijven minder telden.
Gewestelijke trends
Vooral de gewestelijke trends, weergegeven over een ruimer historisch perspectief, geven stof tot nadenken. Uiteraard toont de GINOO-S index voor de drie gewesten een neerwaartse trend gedurende de dubbele crisisperiode. Uiteraard tonen de drie gewesten tekenen van herstel erna. Maar daar waar het Brusselse gewest in de periode 2007 en begin 2008 hoge toppen scheerde, hinkt het gewest nu stevig achterop. Omgekeerd zien we dat het Waalse gewest vanaf midden 2011 een inhaalmaneuvre heeft ingezet en, in vergelijking met de andere gewesten én met 2007 als ijkpunt, sindsdien betere groeiwaarden noteert.
Bron: Graydon blog
